گنبد علویان * همدان

گنبد علویان  در چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امام زاده عبدا… قرار دارد. بر اساس شناسنامه فنی بنا، این گنبد یکی از یادمانهای متعلق به اواخر دوره سلجوقیان در قرن ششم هجری است، که توسط خاندان علویان ابتدا به عنوان مسجد احداث شده است و سپس در دوره های بعد با ایجاد سردابی در زیر زمین ، به مقبره آن خاندان تبدیل گردیده است.

علت نامگذاری این بنا به گنبد علویان این بوده است که در گذشته های دور دارای گنبد بوده، گر چه در اثر گذشت زمان، گنبد آن فرو ریخته است. از سوی دیگر، علاقه شدید مردم به سادات و دوستداران علی (ع) و مدفون بودن دو تن از احفاد خاندان علویان در این بنا، از دلایل دیگر آن بوده است.

متاسفانه از هویت دقیق مدفونین اطلاعات دقیقی در دست نیست. این اثر که یکی از شاهکارهای معماری و گچ بری بعد از اسلام در همدان است، طی شماره 94 در مورخه 15/10/1310 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

لینک تصویر دیگر

***‌برج قربان *** واقع در استان همدان ***

این بنای تاریخی درشهر همدان و در محله زندی ها, نزدیک دبیرستان ابن سینا قرار گرفته است. از قرارمعلوم مدفن شیخ الاسلام حسن بن عطار حافظ ابوالعلا و جمعی از  امرای سلجوقی است که در قرن هفتم و هشتم هجری به طرز ساده و بی پیرایه ساخته شده است.                           

بنا از یک برج دوازده ضلعی آجری با گنبد هرمی شکل دوازده ترک آجری تشکیل شده و بر روی طاق سردابه این برج سنگ نوشته ای وجود دارد که قدمت آن به سال 1009 ه .ق می رسد و ظاهرا هیچگونه ارتباطی با بنا ندارد .

 در وجه تسمیه این بنا از شخصی به نام قربان نام برده اند که این محل را در حمله افاغنه سنگرگاه خود قرار داد و از اهل محل خود دفاع کرد.