نقش رستم * مرودشت*

این مجموعه که بر دامنه کوه حاجی آباد و در فاصله 3 کیلومتری تخت جمشید نقر شده است .در هیچ منطقه ای نمیتوان تداوم تاریخ ایران را بهتر از نقش رستم بررسی کرد . زیرا در این محل آثار مربوط به دوره های ایلامیان و هخامنشیان و ساسانیان در کنار یکدیگر وجود دارند .

آرامگاهها :

آرامگاههای موجود در نقش رستم بین سالهای 400تا 550 قبل از میلاد در دوران هخامنشی به شکل صلیب در دل کوه کنده شده و همگی دارای ارتفاع یکسان از سطح زمین اند .این آرامگاهها از سمت چپ , جنوب به شمال مربوط به اردشیر اول , خشیارشاه ,داریوش کبیر , و با زاویه 90درجه و رو به جنوب داریوش دوم می باشند.فقط آرامگاه داریوش بزرگ دارای کتیبه است و این کتیبه شرح مفصلی از جنگ وی با پادشاه دوروغین یعنی بردیا می باشد .همچنین در این کتیبه پیروزیهای مهم و چگونگی دوران حکومت او نقل شده است .

کعبه زرتشت :

کعبه زرتشت یا برج نقش نقش رستم درمقابل آرامگاه داریوش بزرگ قرار دارد و ارتفاع آن 11 متر و عرض آن 7 متر می باشد .مورد استفاده این برج هنوز کاملا مشخص نشده عده ای آن را آرامگاه و عده ای آن را آتشکده و عده ای هم با استفاده از کتیبه های که بدستور کرتیرحامی مذهب رسمی ساسانیان در روی دیوارهای این برج نوشته شده آن را محل نگهداری نسخه اصلی اوستا می دانند.