شهر زیرزمینی نوش آباد

شهر زیرزمینی نوش آباد تونلی دست کن با فضاهای معماری است که در عمق 3 متری زمین قرار گرفته است. این شهر زیرزمینی حدود دو سال پیش هنگامی که یکی از اهالی نوش آباد در حال کندن زمین بود؛ کشف شد و در نخستین فصل از کاوش های باستان شناسی مشخص شد که شهر زیرزمینی نوش آباد در دوره های اسلامی مورد استفاده قرار می گرفته است و احتمالا پناهگاه مردم نوش آباد بوده است اما هم اکنون بخش هایی از این معماری دست کن در فاضلاب نوش آباد غرق شده است.

شهر زیر زمینی نوش آباد، شهری سه طبقه است که طبقه اول آن در عمق 3 متری و طبقه سوم آن در عمق 16 متری از سطح زمین ساخته شده است. ارتفاع هر طبقه حدود 180 سانتی متر است. باستان شناسان با توجه به محدود بودن کاوش های خود در این شهر زیرزمینی هنوز وسعت دقیق این شهر را نمی دانند اما با توجه به دالان های تو در توی این شهر و فضاهای مختلف تصور می شود این شهر دارای چندین هزار متر وسعت باشد

پژوهش های باستان شناسی و مطالعات مردم شناسی نشان می دهد شهر زیر زمینی نوش آباد تا اواخر دوره قاجار مورد استفاده قرار می گرفته است و مردم نوش آباد از دست راهزنی به نام «نایب حسین» مدت ها در این شهر زیرزمینی دست کن زندگی می کردند.

شهر نوش‌آباد در۸ کیلومتری شهر کاشان جای گرفته است این شهر از جمله شهرهای مهم تاریخی است که آثار بسیار زیادی را از جمله قلعه‌ها و مساجد در خود جای داده اما تاکنون مورد توجه چندانی قرار نگرفته‌اند. 

* قره کلیسا *

قره کلیسا در استان آذربایجان غربی از بناهای مذهبی متعلق به ارامنه بوده که در 20 کیلومتری شمال شرقی چالدران و هفت کیلومتری جاده چالدران _ قره ضیاء الدین در کنار روستایی به همین نام واقع شده است

قره کلیسا که در بین ارامنه به تاده مقدس معروف است،در قرون چهارم تا ششم میلادی بر روی آرامگاه طاطاوس مقدس، از حواریون حضرت مسیح که در سال 48 میلادی به خاطر تبلیغ مسیحیت به شهادت رسیده، بنا شده است. این کلیسا، در روستای قره کلیسا از توابع سیه چشمه شهرستان ماکو، ساخته شده و مزار تادی مقدس است.

 تاریخچه قره کلیسا  :

به استناد منابع تاریخی ارامنه، در دوره ساسانیان بخشی از ارامنه عمدتاً پیرو دین زرتشت بوده‌ و بخشی نیز آیین مهر پرستی داشته‌اند. برای نخستین بار در سال43 میلادی دو نفر از مبشرین حضرت مسیح به‌نام‌های طاطاوس و بارتلمیوس از شمال بین‌النهرین گذشته و برای تبلیغ در شهر ( آرداز) که مرکز پادشاهی ارامنه بود اقامت میکنند و بدون توجه به دستور سنادوک ( پادشاه زرتشتی ارمنستان) به تبلیغ آیین مسیح دست میزنند و در نتیجه 3500نفر از جمله دختر پادشاه به نام ( ساندوخت) به دین مسیح می‌گروند. پادشاه ارمنستان برای ممانعت از تبلیغ دین مسیح، در سال 66 میلادی فرمان قتل عام آنان را صادر میکنند و همه ارامنه مسیحی، از جمله دختر پادشاه به قتل می‌رسند و اجساد آنان را در محل فعلی قره کلیسا و حوالی آن مدفون می‌سازند. ارامنه مدعی هستند که کلیسای طاطاوس اولین کلیسایی است که به دستور مبشرین و حواریون مسیح در دنیا ساخته شده است وچون از نظر مذهبی شهادت را بزرگترین سعادت برای بشر میدانند، هر سال در روزهای آخر تیرماه و هفته اول مرداد ماه که مصادف با قتل تادی مقدس و پیروان مسیحی او است در قره کلیسا مراسم خاصی بر پا می‌دارند.

آقای مرعشی رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در سفر خود به استان آذربایجان‌غربی، دستور ساخت یک دهکده توریستی نزدیک قره‌کلیسا را برای جذب توریست داد.اما درنهایت تصمیم گرفته شد تا همین روستای قره کلیسا مرمت و امکاناتی رفاهی برای جذب توریسم احداث شود.                             

قلعه ضحاک

در 3 کیلومتری ایستگاه خراسانک و بر فراز کوهساری که تونل مستقیم و طویل دو کیلومتری راه آهن مراغه به میانه از آن می گذرد بقایای ساختمان مفصل و سنگ و گچی به چشم می خورد که به قلعه ضحاک معروف است. عده ای از باستانشناسان بنای این قلعه را متعلق به دوره ی مادها می دانند که بعد ها نیز در دوران هخامنشی، اشکانی ، ساسانی مورد استفاده قرار گرفته و در دوره های اسلامی به صورت دژ و سیخ بزرگی درآمده است آنچه امروزه بیش از هر چیزی جلب توجه می کند چهار طاق زیبایی از عهد ساسانی است. دو طرف باز این بنا در لب پرتگاهی در کنار دره قرار دارد ابعاد چهار طاقی که به شکل مربع و به ابعاد متر و با پایه هایی به ضلع متر می باشد.که دارای سقفی با پوشش ضربی است. به گفته ی برخی از باستانشناسان بر خلاف طاقهای دیگر دوره ی ساسانی از این چهار طاق به عنوان افروختن آتش استفاده نمی شد. بلکه به عنوان برج دیده بانی که مشرف به دره ها و دشتهای اطراف بوده است به کار می رفت و مصالح این قلعه به خصوص چهار طاقهای آن از آجرهای بزرگ سرخ رنگ می باشد که مانند بسیاری از بناهای دوره ی ساسانی آجرهای آن به صورت افقی و قائم روی هم قرار گرفته است بقایای دیواره های سنگی و گچی قلعه ی ضحاک ظاهرا" از دوران ما قبل اسلام است و احتمال می رود در قرون 3و4 تعمیرات و الحاقاتی در آن صورت گرفته شده است معهذا این بنا تا قبل از اسلام و تا دوره اسماعیلیه مورد استفاده قرار گرفته است.